Jak wspomniałam w poprzednim wpisie dla orzeczenia rozwodu konieczne jest zaistnienie tzw. pozytywnych przesłanek rozwodu. Co jednak istotne mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeśli występują przesłanki negatywne. Wówczas Sąd oddali nasz pozew o rozwód. Ale co się właściwie kryje za tym pojęciem?
Odpowiedź na to pytanie możemy odnaleźć w art. 56 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Orzeczenie rozwodu jest niedopuszczalne jeśli:
→ wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych, małoletnich dzieci małżonków,
→ z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego,
→ rozwodu zażądał małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że:
• drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód,
• odmowa zgody drugiego małżonka na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Nie budzi wątpliwości, że każdy rozwód co do zasady powoduje negatywne konsekwencje dla dziecka – w końcu rozwód rodziców prowadzi przecież do rozpadu rodziny, w której dziecko funkcjonuje. Aby uznać, że rozwód jest sprzeczny z dobrem wspólnych małoletnich dzieci potrzeba czegoś więcej, szczególnych okoliczności danej sprawy, które wskazywałyby, że rzeczywiście rozwód zagraża dobru dziecka. W praktyce Sąd zwraca przede wszystkim uwagę na wiek dziecka, stopień jego wrażliwości, wzajemne relacje między rodzicami i dzieckiem, a także porównuje sytuację dziecka do tej, jaka miałaby miejsce, gdyby rozwód orzeczono. Może się bowiem zdarzyć tak, że istniejące między rodzicami napięcie, ciągłe kłótnie i ciężka atmosfera w domu odbijają się na dziecku tak negatywnie, że rzeczywiście lepszym rozwiązaniem będzie rozstanie rodziców.
Za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (nakazami moralności i obyczajów) można uznać takie sytuacje kiedy mimo tego, że doszło do zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego, orzeczenie rozwodu pociągałoby za sobą rażącą krzywdę dla drugiego małżonka sprzeciwiającego się rozwodowi. Najczęściej z przesłanką tą możemy mieć do czynienia, gdy jedno z małżonków jest nieuleczalnie chore, wymaga pomocy i opieki materialnej i moralnej współmałżonka – przy czym oczywiście okoliczności te są przez Sąd rozważane na tle konkretnej sprawy.
Kwestia winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego to zagadnienie dosyć obszerne, więc na pewno bliżej przedstawię ją w oddzielnych wpisach. Czy zawsze zażądanie rozwodu przez małżonka wyłącznie winnego prowadzi do braku możliwości orzeczenia rozwodu? Otóż nie. Rozwód taki będzie możliwy w dwóch sytuacjach: gdy współmałżonek wyrazi zgodę na rozwód albo gdy odmowa zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Warto w tym miejscu podkreślić, że w tym drugim przypadku to małżonek występujący z pozwem o rozwód powinien udowodnić, że małżonek odmawiający zgody działa z pobudek, które godzą w te zasady. Zdarza się, że odmowa udzielenia zgody wynika z poczucia krzywdy i chęci swoistej zemsty na drugim małżonku. Jeżeli jednak faktycznie związek małżeński jest martwy, a brak jest jakichkolwiek racjonalnych powodów, aby go kontynuować, Sąd może uznać, że brak udzielenia zgody narusza zasady współżycia społecznego.
Przedstawione w niniejszym jak i poprzednim artykule przesłanki stanowią ogólne reguły kodeksowe, które w sposób ramowy warunkują kiedy można, a kiedy nie można orzec rozwodu. W praktyce oceniane są one przez Sąd na podstawie okoliczności danej sprawy, a najprościej mówiąc historii danego związku małżeńskiego, wzajemnych relacji małżonków, ich zachowania na przestrzeni lat – a zatem dowodów dostarczonych przez strony w toku postępowania.
Sprawdź też: Kiedy Sąd może orzec rozwód?
Jeżeli zainteresował Cię powyższy artykuł, polub moją stronę na Facebooku. Jeśli masz jakieś pytania, zachęcam do komentowania. W sprawach wymagających udzielenia indywidualnej porady prawnej, a w tym w sprawach rozwodowych, zapraszam na spotkanie w mojej kancelarii w Olsztynie bądź skorzystania z możliwości uzyskania porady online. Zapraszam do kontaktu.
powrót
Kancelaria Adwokacka Adwokat Marta Rozbicka-Matejuk
ul. Okopowa 14/6
10-075 Olsztyn
Spadkodawca ma pełną swobodę dysponowania swoim majątkiem zarówno za życia jak i na wypadek śmierci. Może więc zdecydować o tym, czy chce przekazać swój majątek w drodze darowizny jeszcze za swojego życia, czy też pozostawić te sprawy dziedziczeniu. W ramach dziedziczenia ma swobodę zadecydowania czy chce pozostawić testament czy nie, a także kogo uczynić swoim spadkobiercą i w jakiej części. Swoboda taka może jednak prowadzić do pokrzywdzenia […]
WięcejChyba w każdej rodzinie pojawia się temat niechcianego spadku. A w zasadzie długów, które zostawił po sobie spadkodawca. Jeśli odrzuciłaś/-eś taki spadek, a jesteś mamą/tatą, musisz koniecznie pamiętać o odrzuceniu spadku za dziecko. Czy potrzebna jest zgoda sądu na odrzucenie spadku przez małoletniego? Od 15 października 2023 r. nie musisz uzyskać zgody sądu opiekuńczego na odrzucenie spadku w imieniu swojego małoletniego dziecka. […]
WięcejSeparacja czy rozwód? Co wybrać? Czym się od siebie różnią? Na co dzień nie spotykam się zbyt często z takimi pytaniami ze strony klientów. Zdecydowana większość z nich wybiera konsultacje rozwodowe, nie widząc już szans na uratowanie małżeństwa i chcąc definitywnie je zakończyć. W naszym systemie prawnym funkcjonuje jednak również separacja, o której w zasadzie niewiele się mówi. Separacja w niektórych przypadkach może być jednak alternatywą dla […]
Więcej