Blog

Niebieska Karta – jak wszcząć procedurę?

Niebieska Karta to procedura, która obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie. Została uregulowana w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r. poz. 1249) oraz w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”.

Czym jest przemoc w rodzinie?

Przemoc w rodzinie to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Najczęstsze formy przemocy w rodzinie to:

1) Przemoc fizyczna: np. bicie, popychanie, kopanie, duszenie, bicie przedmiotami, parzenie, policzkowanie, 
2) Przemoc psychiczna: np. wyśmiewanie, szydzenie, lżenie, okazywanie braku szacunku, poddawanie stałej krytyce, kontrolowanie i ograniczanie kontaktu z bliskimi, 
3) Przemoc seksualna: np. wymuszanie pożycia seksualnego, wymuszanie nieakceptowanych praktyk seksualnych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi, 
4) Inny rodzaj zachowań: np. zmuszanie do oddawania uzyskiwanych środków finansowych, uniemożliwienie podjęcia pracy, niezaspakajanie podstawowych potrzeb materialnych, niszczenie rzeczy osobistych, demolowanie mieszkania, wynoszenie sprzętów domowych i ich sprzedawanie, pozostawianie bez opieki osoby, która z powodu choroby, niepełnosprawności bądź wieku nie może samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb, zmuszanie do picia alkoholu, zmuszanie do zażywania środków odurzających, substancji psychotropowych lub leków. 

Jak wszcząć procedurę?

Wszczęcie procedury następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A”. Może ją wypełnić:

• policjant,
• pracownik socjalny,
• pracownik oświaty – np. nauczyciel, psycholog szkolny,
• przedstawiciel ochrony zdrowia – lekarz, pielęgniarka, ratownik medyczny,
• przedstawiciel gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.

– w przypadku powzięcia, w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych, podejrzenia stosowania przemocy wobec członków rodziny lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy w rodzinie. Karta wypełniana jest w obecności osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie – o ile jest to możliwe. Karta A stanowi zbiór podstawowych informacji o osobie dotkniętej przemocą oraz o jej sytuacji.

WAŻNE! Wszczęcie procedury nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą.

Po wypełnieniu formularza „Niebieska Karta – A” osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, przekazuje się formularz „Niebieska Karta – B”. Formularz można otrzymać zarówno od osoby, która wypełniła Kartę A, jak również na późniejszym etapie na spotkaniu Grupy Roboczej. Karta B zawiera podstawowe informacje prawne i praktyczne dla osoby doznającej przemocy w rodzinie, np. wskazanie miejsc, w których osoba dotknięta zjawiskiem przemocy domowej może zwrócić się o pomoc.

Wypełniony formularz Karta A zostaje przekazany w ciągu 7 dni do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego Najczęściej Zespół ma swoją siedzibę w lokalnym Ośrodku Pomocy Społecznej. Przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego po otrzymaniu formularza „Niebieska Karta – A” niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni od dnia jego otrzymania, przekazuje go członkom Zespołu Interdyscyplinarnego lub utworzonej przez niego Grupy Roboczej. Dalsza część procedury toczy się przed Grupą Roboczą, która jest obowiązana zweryfikować przedstawione informacje i podjąć kroki w celu rozwiązania problemu przemocy w rodzinie.  

Jeżeli zainteresował Cię powyższy artykuł, polub moją stronę na Facebooku. Jeśli masz jakieś pytania, zachęcam do komentowania. W sprawach wymagających udzielenia indywidualnej porady prawnej zapraszam na spotkanie w mojej kancelarii w Olsztynie bądź skorzystania z możliwości uzyskania porady online. Zapraszam do kontaktu.

Kancelaria Adwokacka Olsztyn